ในปี พ.ศ.๒๕๓๐ ขบวนการสหกรณ์อันประกอบด้วยสถาบันสหกรณ์ประเภทต่าง ๆ ทุกระดับและ หน่วยงานรัฐบาลซึ่งมีหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ ได้ดำริที่จะดำเนินการจัดสร้างอนุสาวรีย์พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณที่ทรงก่อกำเนิดการสหกรณ์ขึ้น ในประเทศไทย ซึ่งบุคคลทั้งหลายในขบวนการสหกรณ์ก็ได้ให้การยกย่องว่า เป็นพระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทย จึงได้ร่วมใจกันสร้างอนุสาวรีย์ขึ้นเพื่อเป็นที่สักการะ เนื่องจากพระองค์ท่านทรงเป็นปูชนียบุคคล ที่ควรแก่ การเคารพ รวมทั้งเป็นศูนย์รวมแห่งจิตใจของนักสหกรณ์ทั้งหลาย ตลอดจนเพื่อเป็นอนุสรณ์เตือนใจให้มี การสืบทอดเจตนารมณ์ของพระองค์ท่าน โดยการแพร่ขยายสหกรณ์ให้กว้างขวางและมั่นคงสืบไป สำนักงานเลขานุการกรม กรมส่งเสริมสหกรณ์ จึงได้ดำเนินการสำรวจข้อมูลประวัติการจัดสร้าง พระอนุสาวรีย์พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์พระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทย ที่ได้มีการก่อสร้าง ทั้งหมด ที่อยู่ในประเทศไทย เพื่อรวบรวมข้อมูลจัดทำเป็นรูปเล่ม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจัดทำทะเบียนประวัติ การก่อสร้างพระอนุสาวรีย์ฯ รวมทั้งเผยแพร่แก่สาธารณชนได้ศึกษาเรียนรู้และเห็นความสำคัญของ การสหกรณ์ไทย
สำนักงานเลขานุการกรม กรมส่งเสริมสหกรณ์
กุมภาพันธ์ 2567